تعیین الگوی ژنتیکی و تشخیص ژن کارباپنماز کلبسیلا پنومونیه در جدایه‌های مقاوم به کارباپنم خانواده انتروباکتریاسه جداشده از بیمارستانهای شهر اصفهان

مقدمه: درمان باکتری‌های انتروباکتریاسه مقاوم به کارباپنم (CRE: carbapenem resistant enterobacteriacea) دشوار است زیرا دارای سطح مقاومت آنتی‌بیوتیک بالایی‌اند که می‌تواندبا واسطه آنزیم‌های کارباپنماز مختلف از جمله آنزیم کلبسیلا پنومونیه کارباپنماز (KPC: Klebsiella pneumoniae carbapenemase) باشند. هدف از این مطالعه تعیین الگوی مقاومت، الگوی ژنتیکی و تشخیص ژن KPC در سویه‌های مقاوم به کارباپنم در جدایه‌های انتروباکتریاسه بود. مواد و روشها: در این تحقیق، الگوی مقاومت به آنتی‌بیوتیک و الگوی ژنتیکی جدایه‌های انتروباکتریاسه مقاوم به کارباپنم و فراوانی آنزیم KPC مورد بررسی قرار گرفت. در طول 16 ماه مطالعه (از آذرماه 1395 تا فروردین 1397)، سویه‌های اشریشیاکلی، انتروباکتر و سیتروباکتر از نمونه‌های بالینی مختلف جداسازی و شناسایی شدند و آزمون حساسیت آنتی‌بیوتیکی در آنها تعیین شد. علاوه بر آن، شیوع آنزیم KPC با استفاده از روش PCR و دو روش فنوتیپی شامل آزمون اصلاح شده هاج (MHT) و آزمون ترکیب با اسید بوریک تعیین شد. برای تعیین شباهت ژنتیکی گونه‌های مقاوم کارباپنم، از روش ERIC-PCR استفاده گردید. نتایج: نتایج نشان داد که در 520، 146 و 58 سویه اشریشیاکلی، انتروباکتر و سیتروباکتر به ترتیب، آنتی‌بیوتیک‌های موثر شامل کارباپنمها، پیپرازیلین /تازوباکتام، آمیکاسین، سفپیم، فسفومایسین، نیتروفورانتوئین و جنتامایسین بودند. علاوه بر این، 12 (3/2 درصد) سویه‌های اشریشیاکلی، 4 سویه (7/2 درصد) سویه‌های انتروباکتر و 4 (9/6 درصد) سویه‌های سیتروباکتر مقاوم به کارباپنم‌ها بودند. آنزیمKPC با روش فنوتیپی MHT در 18 سویه و با روش فنوتیپی بوریک اسید در 6 سویه مثبت بود اما نتایج PCR برای ژن آن منفی بود. نتایج ERIC-PCR نشان داد در گونه‌های مقاوم به کارباپنم سیتروباکتر، انتروباکتر و اشریشیاکلی به ترتیب 3، 4 و 9 گروه با مشابهت ژنتیکی دیده شدند. بحث و نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان دهنده شیوع بالای مقاومت آنتی‌بیوتیک و اختصاصیت پایین روش‌های فنوتیپی استاندارد مورد استفاده برای تشخیص KPC و عدم وجود این آنزیم در سویه‌های وسیع مورد تحقیق در شهر اصفهان بود.